۶ اصل مهم در زیست کنکور کدامند؟
زیست مفهومی چیست؟
تکنیک تست‌زنی چیست؟
زیست ترکیبی به چه معناست؟
چگونه در درس زیست به تسلط برسم؟
استراتژی چیست؟
آیا منابع زیست نظام قدیم، برای زیست نظام جدید مناسب است؟
یکی از مشکلات بزرگی که دانش‌آموزان نظام جدید با آن مواجه هستند، کافی نبودن منابع تستی و آموزشی نسبت دانش‌آموزان نظام قدیم است.
البته در زمینه کتاب‌های کمک‌آموزشی نگرانی خاصی وجود ندارد چون ناشران حال حاضر با سرعت تمام و در کمترین زمان ممکن کتاب جدید را وارد بازار میکنند.
اما فیلم‌های آموزشی مخصوص نظام جدید، مخصوصا فیلم‌های باکیفیت و مناسب این موضوع کمی با تأخیر رخ می‌دهد و دانش‌آموزان مدام این نگرانی را دارند که فیلم‌های نظام قدیم برای آنها مناسب خواهد بود یا نه؟
به طور کلی مباحث گیاهی نظام جدید بسیار متفاوت از نظام قدیم است و به هیچ وجه آنها را مطالعه نکنید! ولی در زیست بدن انسان این اختلاف کمترین میزان ممکن است و شاید بتوان گفت حدود ۸۰درصد موارد مشابه نظام قدیم است!
در مباحث جانوری هم میتوان گفت حدودا ۶۰ درصد موارد مشابه است.
پس اگر مجبور بودید یک مبحث را از نظام قدیم مطالعه کنید، آن مبحث بدن انسان است.
فعلا برای جبران کمبود منابع تستی و آموزشی برای زیست نظام جدید:
میتوان فقط برای مطالعه مبحث جانوری و بدن انسان از زیست نظام قدیم استفاده کرد.
چگونه زیست را ۵۰ بزنیم؟
جواب به این سوال کمی پیچیده است. سوالات زیست کنکور با ریاضی، فیزیک و … بسیار متفاوت است. درصد زیادی از سوالات ترکیبی هستند و با حذف فصل‌های زیست درصد شما بسیار لطمه خواهد خورد. پس استراتژی حذف فصل، استراتژی کاملا شکست خورده‌ایست.
استراتژی درست این است که شما سوالات سخت زیست را حذف کنید. مثلا سوالاتی که چند موردی هستند را به هیچ وجه جواب ندهید. یا سوالاتی که به صورت مسئله هستند و حل کردن آنها پیچیدگی زیادی دارد مثل برخی از سوالات ژنتیک کنکور.
همچنین سوالاتی هستند که نکات بسیار موشکافانه‌ای دارند یا منظور طراح از سوال شفاف و واضح نیست و یا تکنیک‌های تست‌زنی روی آنها عمل نمی‌کند. این سوالات را نیز حذف کنید
به طور کلی راه حل عملی این است که تمام فصل‌ها را بخوانید هرچند سطحی و کم عمق. یعنی فرق بین درصد بالا و پایین زیست کنکور در عمق مطالعه است نه تعداد فصل‌های مطالعه شده.
همچنین اگر برای منبع تست‌زنی فقط قصد انتخاب یک منبع را دارید، آن منبع تست‌های کنکور سراسری سال‌های گذشته است. این گنج بزرگ را به هیچ وجه از دست ندهید. بالا زدن تست‌های سال‌های گذشته میتوان به یک درصد معقول در زیست رسید.
البته برای درصد‌های بالاتر باید از تست‌های آزمون‌های آزمایشی مانند سنجش و … نیز کمک گرفت و همینطور در آزمون‌های آزمایشی نیز شرکت کرد
پس مهمترین استراتژی برای کسب درصد ۵۰ در زیست کنکور:
۱- حذف سوالات چند موردی
۲- حذف برخی سوالات پیچیده ی ژنتیک
۳- حذف سوالات ناواضح که با هیچ تکنیکی حل نمیشوند.
۴- پرهیز از حذف کردن مباحث و فصل‌های مختلف زیست
ویژگی‌های یک استاد برتر زیست کنکور چیست؟
اولین نکته سطح علمی استاد است. متاسفانه شاهد این هستیم که معلمانی در زیست کنکور فعالیت میکنند که مدرک تحصیلی آنها دیپلم است و صرفا به دلیل صحبت‌های نمایشی و به اصطلاح شومن بودن، مطرح می‌شوند. استاد زیست باید تحصیلاتی مرتبط با زیست کنکور را داشته باشد و ترجیحا از دانشگاه‌های معتبر کشور فارغ التحصیل شده باشد.
در زمینه تست‌زنی، اساتیدی که خود رتبه‌های برتر کنکور بودند، گزینه مناسب‌تری هستند زیرا این افراد نه در تئوری، بلکه در عمل ثابت کرده‌اند که راه و روش تست‌زنی را کامل مسلط اند و تجربیات خود را میتوانند در اختیاز شما قرار دهند.
ولی تحصیلات و رتبه کافی نیست. یک استاد زیست کنکور باید بیان مناسبی داشته باشد و مفاهیم و مطالب را با کلمات حساب شده و مسیری قابل لمس به شما منتقل کند.
باید مسیر تفکر در حل یک تست و یا درک یک مفهوم مانند پروتئین‌سازی را به درستی به شما منتقل کند و دلسوزانه جهت پیشرفت شما تلاش کند.
همچنین باید منظم باشد و به تعهدات خود کاملا پایبند باشد. مثلا اگر به شما قول داده تا فلان ماه، فلان مبحث را به طور کامل تدریس می‌کند باید به قول‌‌هایش عمل کند و برنامه‌ریزی شما را به هم نزند.
یک ویژگی مهم دیگر، به روز بودن استاد است. همانطور که بشر روز به روز در حال پیشرفت در زمینه‌های مختلف است، سبک‌های آموزش نیز پیشرفت کرده‌اند. من به عنوان یک استاد زیست کنکور همیشه سعی کرده‌ام از جدیدترین شیوه‌های آموزشی مانند دوره‌های ایمیلی، آموزش در تلگرام و اینستاگرام و … استفاده کنم، زیرا معتقدم دانش‌آموزان جدید وقت زیادی از شبانه روز را در گوشی موبایل خود سپری میکنند و آموزش از طریق اینترنت و موبایل فرصت مناسبی است برای پیشرفت تحصیلی آنان.
آخرین نکته و شاید مهمترین نکته این است که یک استاد خوب به جای رویای موفقیت به شما راهکار موفقیت می‌فروشد. حتما خیلی از شما در همایش‌هایی شرکت کرده‌اید که استاد به جای آموزش نکات درسی در مورد مدل ماشین!!!، حساب بانکی!!! و … با شما صحبت می‌کند و مدام به شما می‌گوید که شما موفق می‌شوید ولی نمی‌گوید چگونه!!! اینگونه افراد به هیچ وجه قابل اعتماد نیستند و از شرکت در کلاس‌ها و همایش‌های آنها پرهیز کنید. حرف‌های آنها ظاهر جذاب و فریبنده‌ای دارد ولی در عمل باعث سقوط و به حاشیه رفتن شما می‌شود.
پس در یک جمع‌بندی ویژگی‌های یک استاد برتر زیست کنکور:
۱- سطح علمی مناسبی داشته باشد.
۲- بیان شیوا و مناسبی داشته باشد.
۳- منظم و متعهد باشد.
۴- به روز باشد و از شیوه‌های نوین آموزشی استفاده کند
۵- به جای رویای موفقیت، راهکار موفقیت را به شما عرضه کند
زیست کنکور را مبحثی بخوانیم یا فصلی؟
اینکه زیست کنکور را مبحثی بخوانیم یا فصلی یکی از سوالات رایج دانش‌آموزان است. دلیل آن وجود جزوات، کتب کمک‌آموزشی و فیلم‌های مبحثی زیست کنکور است.
من به دو دلیل بسیار مهم به دانش آموزان توصیه میکنم که فصلی بخوانند:
یکی از دلایل آن این است که آزمون‌های آزمایشی قلم‌چی عمدتا به صورت فصلی پیش می‌روند و معمولا در آزمون‌های پایانی به صورت کاملاً مقطعی مبحثی می‌شوند.
از طرفی مطالعه مبحثی یک مشکل بزرگ دارد و آن هم این است که علاوه بر آزمون، با مدرسه هم هماهنگ نیست. مثلا مبحث گیاهی زیست، به صورت پراکنده در فصل‌ها و سال‌های مختلف وجود دارد و شما اگر دانش آموز یازدهمی یا سوم دبیرستانی باشید راجع به مطالب گیاهی زیست دوازدهم یا پیش‌دانشگاهی آموزش ندیده‌اید و همین موضوع باعث می‌شود آموزش شما کمی لطمه ببیند.
اگر تجربه کنکور قبلی دارید و پایه زیست شما قابل قبول است میتوانید به صورت مبحثی بخوانید ولی بازهم مشکل برنامه آزمون حل نخواهد شد!
توصیه من این است که خود را درگیر دردسر نکنید و زیست کنکور را به صورت فصلی پیش ببرید.
من و دوستانم هم در سال کنکورم زیست را به صورت فصلی مطالعه کردیم و نتیجه بسیار خوبی گرفتیم
بزرگترین معایب مطالعه مبحثی زیست:
عدم هماهنگی با مدرسه و آزمون ها ⇐ بنابراین بهتر است فصلی خوانده شود ( به روش خودم و سایر رتبه‌های برتر)
آیا در کلاس‌های کنکور زیست شرکت کنیم یا نه؟
اینکه در کلاس‌های کنکوری زیست شرکت کنیم یا نه به دو مورد اصلی بستگی دارد:
۱- سطح علمی زیست شما
۲- کیفیت کلاسی که در آن شرکت می‌کنید
ابتدا درباره سطح زیست صحبت کنیم:
اگر شما دانش‌آموزی با پایه ضعیف هستید و مثلا امتحان نهایی را با نمره ۱۴ قبول شدید، کلاس نکته تست و اصطلاحا کنکوری مناسب شما نیست زیرا شما در پله اول آموزش یعنی «مفهوم» مشکل دارید.
برای رفع این مشکل چند راه وجود دارد:
۱- معلم زیست خصوصی: این بهترین روش و البته گران‌ترین روش است. از معلم خود بخواهید مباحث را کاملا پایه‌ای و مفهومی به شما تدریس کند.
برای صرفه‌جویی در هزینه میتوانید دوستان خود را که هم‌سطح شما هستند به این کلاس دعوت کنید تا هزینه بین شما پخش شود و کلاس زیست به صورت گروهی تشکیل شود.
۲- شرکت در کلاس‌های زیست: این گونه کلاس‌ها بیشتر در مدارس تشکیل می‌شوند و آموزشگاه های کنکور تمایلی به برگزاری اینگونه کلاس‌ها ندارند. میتوانید با یک استاد زیست خوش‌بیان و ماهر این کلاس‌ها را با مدیریت خودتان و با همراهی دوستانتان برگزار کنید. کافیست یک کلاس کرایه کنید و هزینه استاد را بین خودتان پخش کنید. این روش بسیار ارزان‌تر از روش قبلیست ولی به دلیل تعداد بالای دانش‌آموزان حاضر در کلاس، کیفیت گزینه قبلی را ندارد
۳- استفاده از فیلم‌های مفهومی زیست: این روش کم‌هزینه ترین روش است و اگر از فیلم باکیفیت استفاده کنید بهترین روش! زیرا هر زمانی که بخواهید میتوانید فیلم‌ها را ببینید و از تدریس بهترین اساتید کنکور تهران بهره ببرید
بنابراین:
شرکت در کلاس‌های زیست کنکور به وضعیت تحصیلی شما و کیفیت کلاس مورد نظر بستگی دارد.
اگر در سطح بالایی از زیست قرار دارید، شرکت در کلاس کنکوری توصیه نمی‌شود!
یربازده ترین و کم هزینه ترین روش برای دانش آموزانی که پایه‌ی ضعیفی از درس زیست دارند و به درک درستی از این درس نرسیده اند، استفاده از فیلم‌های مفهومی با کیفیت است که توسط مجرب ترین اساتید کشور تدریس شده اند.
بهترین کتاب کمک آموزشی برای زیست کنکور چیست؟
این سوال کمی به سلیقه شما هم بستگی دارد. به طور کلی منبعی مناسب است که:
۱- حجم معقول داشته باشد
۲- تست‌های سراسری و آزمون‌های معتبر آزمایشی را جمع‌آوری کرده باشد
۳- درسنامه‌های کاربردی و با حجم معقول داشته باشد
۴- پاسخنامه تشریحی کاملا شفاف و روانی برای تست‌ها داشته باشد.
۵- صفحه‌آرایی زیبا و نگارش شیوایی داشته باشد.
در حال حاضر توصیه من برای دانش‌آموزان نظام قدیم، کتاب زیست نشر الگو است. البته این به این معنا نیست که تمام معیار‌های بالا را کاملاً شامل می‌شود ولی در کتاب‌های بازار از دید من بهترین گزینه است.
برای دانش‌آموزان نظام جدید، هم کتاب زیست خیلی سبز را برای زیست سال دهم و یازدهم توصیه میکنم. البته کتاب میکروی گاج هم انتخاب مناسبی است ولی همانطور که در ابتدا هم گفتم انتخاب بین این دو کمی هم به سلیقه شما بستگی دارد. به کتاب‌فروشی مراجعه کنید و با یک نگاه دقیق ببینید کدام کتاب به سلیقه شما نزدیک تر است.
کتاب فاگوزیست از دید من کتاب مناسبی نیست زیرا همانطور که گفتم حجم معقولی ندارد و به جای منظم کردن ذهن شما، ذهنتان را آشفته میکنم.
این نظر شخصی بنده است و معرفی این کتاب‌ها برای من منفعتی ندارد.
پس در نهایت توصیه من در مورد کتاب کمک آموزشی برای زیست کنکور:
برای داوطلبان نظام قدیم، کتابنشر الگو و برای داوطلبان نظام جدید کتاب خیلی سبز ( اولویت اول) و کتاب میکروگاج ( اولویت دوم) مناسب می‌باشد.