بسیاری از داوطلبین راجع به مراحل تحصیل پزشکی تقریبا اطلاعات درستی ندارند و قبل از نوشتن این مقاله، با یک سرچ سریع در گوگل متوجه شدم که بسیاری از مطالبی که در فضای مجازی منتشر می‌شود تقریبا نادرست است. اعتراف می‌کنم که من هم بعد از قبولی در رشته پزشکی و ورود به دانشگاه، تازه متوجه شدم که مراحل تحصیل پزشکی دقیقا چگونه است! مطالبی را که در این مقاله نوشته‌ام در حقیقت تجربه سال‌هایی است که در دانشگاه و بیمارستان سپری کرده ام نه اینکه این مطالب را از جایی مطالعه و کپی برداری کرده باشم.
کل دوران تحصیل پزشکی به طور معمول ۱۴ الی ۱۵ ترم است:
علوم پایه: ۵ ترم
فیزیوپاتولوژی: ۲ ترم
استاجری: ۴ الی ۵ ترم
اینترنی: ۳ ترم (۱۸ ماه)
1- علوم پایه:
بعد از قبولی در رشته پزشکی، ابتدا باید پایه علمی و تئوریک شما قوی شود. باید با ساختار و عملکرد بدن در حالت طبیعی آشنا باشید تا بتوانید حالت بیماری آن را درک کنید. در این دوره شما دقیقا همین مطالب را فرا خواهید گرفت. فیزیولوژی (عملکرد بدن)، آناتومی (ساختار بدن)، بافت شناسی، بیوشیمی، ایمونولوژی (ایمنی شناسی)، انگل شناسی و … از مهم‌ترین درس‌هایی است که شما در این ۵ ترم فرا خواهید گرفت. باز هم تاکید می‌کنم که شما در این دوره با عملکرد بدن در حالت طبیعی و نرمال آشنا خواهید شد و نه حالت بیماری. همانطور که در این عکس می‌بینید سن کمی داشتم و بر روی پله های لابی دانشکده پزشکی دانشگاه تهران این عکس را گرفته‌ام!
در انتهای این دوره، شما در آزمون جامع علوم پایه شرکت خواهید کرد که یک امتحان ۲۰۰ سوالی تستی و بدون نمره منفی! است و باید نمره قبولی را کسب کنید. (قبولی آن بسیار راحت است و تعداد بسیار اندکی مردود خواهند شد.)
2- فیزیوپاتولوژی
بعد از اینکه در دوران علوم پایه، با بدن یک انسان سالم و نرمال آشنا شدید، وقت آن رسیده است که با فرایند بیماری ها را فرا بگیرید. در یک بیماری خاص، چه اختلالاتی در مسیرهای طبیعی به وجود آمده است. این دوره ۲ ترم است و همانند علوم پایه، به صورت تئوری است.
3- استاجری (کارآموزی)
در این دوره شما رسما وارد محیط بالین و بیمارستان می‌شوید. از بیماران شرح حال می‌گیرید ولی جز کادر درمان محسوب نمی‌شوید و حضور شما، یک حضور صرفا آموزشی است. در این دوره در کنار ویزیت بیماران، اساتید هر بخش برای شما کلاس آموزشی برگزاری میکنند که مطالب آن جنبه بسیار کاربردی تری نسبت به علوم پایه دارد. البته فراموش نکنید که درک مطالب در این دوران را مدیون دوران علوم پایه هستید.
گاهی اوقات در برخی از بخش ها برای شما کشیک تعیین میکنند که معمولا جدی نیست و صرفا جنبه آموزشی دارد. این دوره ۴ الی ۵ ترم طول می‌کشد و به نظر من شیرین ترین و کاربردی ترین دوره پزشکی است. بعد از آن باید در یک آزمون جامع به نام “پره انترنی” شرکت کنید. قبولی در این آزمون نیز مانند علوم پایه کار سختی نیست و پس از قبولی وارد دوره اینترنی می‌شوید.
۴- اینترنی (کارورزی)
در این دوره رسما شما وارد کادر درمان می‌شوید و آموزش شما تقریبا به صورت عملی است. این دوره ۱۸ ماه است و تعریف ترم برای آن کمی صحیح نیست. شما مسئولیت مستقیم و قانونی در قبال بیماران دارید و حضور شما صرفا یک حضور آموزشی نیست. حقوق ماهیانه دریافت می‌کنید که ناچیز است (به من ماهی ۵۵۰ میدادن!!!). سخت‌ترین قسمت این دوره کشیک‌های آن است که بسیار سخت و طاقت فرساست. به نظر من سخت ترین دوره پزشکی عمومی، دوره اینترنی است که بسیار فرسایشی و خسته کننده است.
بعد از اتمام این ۱۸ ماه و دفاع از پایان نامه، شما رسما فارغ التحصیل رشته پزشکی عمومی خواهید بود و برای ادامه آن باید در آزمون تخصص (دستیاری) شرکت کنید. این آزمون نیز مانند کنکوری سراسری آزمونی بسیار مهم و سرنوشت ساز است و رشته تخصصی شما را تعیین خواهد کرد.